Điểm danh 5 bài thuốc đông y điều trị tăng huyết áp hiệu quả

1. Bệnh tăng huyết áp theo Đông y

Từ rất lâu trước kia, Đông y đã dành những mối quan tâm cho bệnh lý tăng huyết áp và đưa ra các quan điểm riêng về căn bệnh này.

Theo quan điểm Đông y người ta cho rằng, bệnh tăng huyết áp thuộc chứng huyễn vựng. Bệnh gây nên do tức giận, suy nghĩ khiến cho tinh thần của người bệnh bị hao tổn. Từ đó khiến cho can khí uất kết hóa hỏa và làm can âm bị suy yếu. Mà can âm hư sẽ làm can dương bị loạn. Cùng với đó, sự tăng lên của tuổi tác sẽ kéo theo chức năng của can, thận bị suy yếu và gây nên tình trạng can thận âm hư càng khiến cho can dương bị rối loạn nặng nề hơn.

Khi các rối loạn trên không được điều chỉnh kịp thời, các triệu chứng của tăng huyết áp sẽ xuất hiện, kể đến như chóng mặt, hoa mắt, ù tai, đau đầu,...

Chính vì thế, để điều trị tăng huyết áp theo đông y thì nguyên tắc được đưa ra chính là phải ích âm, tiềm dương và bổ can, thận. Hiện nay, để sử dụng đông y điều trị tăng huyết áp hiệu quả hơn, người ta thường sẽ dựa theo thể bệnh mà người bệnh mắc phải để quyết định sử dụng bài thuốc cho thích hợp.

2. Ưu điểm và nhược điểm khi sử dụng Đông y điều trị tăng huyết áp

Cũng giống với bất kỳ phương pháp điều trị tăng huyết áp nào, việc sử dụng các bài thuốc Đông y điều trị tăng huyết áp cũng có những ưu điểm và nhược điểm nhất định.

Do đó, trước khi quyết định điều trị cao huyết áp với biện pháp đông y cần phải cân nhắc kỹ trước khi đưa ra quyết định sử dụng thuốc để vừa đạt hiệu quả cao trong điều trị đồng thời đảm bảo an toàn cho bệnh nhân.

2.1. Ưu điểm điều trị tăng huyết áp bằng Đông y

- Do có nguồn gốc từ tự nhiên, do đó việc sử dụng các bài thuốc Đông y điều trị tăng huyết áp có thể hạn chế đáng kể vấn đề xảy ra tác dụng phụ do điều trị khi đem so sánh với điều trị bằng Tây y. Điều này cho phép sử dụng thuốc trên nhiều nhóm đối tượng khác nhau và trong thời gian kéo dài mà vẫn đảm bảo an toàn cho người bệnh.

- Trong khi điều trị tăng huyết áp bằng Tây y chủ yếu thông qua việc kiểm soát các triệu chứng thì các bài thuốc Đông y điều trị tăng huyết áp lại hướng đến giải quyết căn nguyên gây bệnh. Do đó hiệu quả điều trị thường sẽ bền vững và ít tái phát hơn.

- Chi phí điều trị thấp cũng là một lợi thế của việc sử dụng các bài thuốc Đông y điều trị tăng huyết áp so với các phương pháp điều trị hiện đại khác.

2.2. Nhược điểm khi dùng Đông y điều trị tăng huyết áp

- Nếu các loại thuốc hạ huyết áp Tây y thường cho hiệu quả nhanh chóng sau khi sử dụng thì các bài thuốc Đông y lại khó có thể cho hiệu quả ngay tức thì như vậy. Vì thế, để đạt được hiệu quả hạ huyết áp mong muốn thì người bệnh cần kiên trì sử dụng thuốc trong một khoảng thời gian dài.

- Việc sử dụng các bài thuốc Đông y điều trị tăng huyết áp cũng phức tạp và tốn thời gian hơn nhiều so với việc sử dụng thuốc Tây y khi thực hiện bài thuốc cần có nhiều dụng cụ và trải qua nhiều bước. Chính vì thế gây khó khăn trong việc theo đuổi điều trị đối với các bệnh nhân bận rộn.

- Hiệu quả của việc sử dụng các bài thuốc Đông y điều trị tăng huyết áp phụ thuộc nhiều yếu tố, trong đó yếu tố cơ địa đóng vai trò rất quan trọng. Do vậy, đôi khi hiệu quả điều trị có thể không giống nhau giữa các bệnh nhân khi cùng sử dụng một bài thuốc.

3. Một số bài thuốc Đông y điều trị tăng huyết áp thường theo các thể bệnh cụ thể

3.1. Điều trị tăng huyết áp thể âm hư dương xung

Thể bệnh tăng huyết áp âm hư dương xung là thể bệnh hay gặp ở người trẻ hoặc người tiền mãn kinh,... Biểu hiện bằng các triệu chứng như hoa mắt chóng mặt, ù tai, dễ cáu gắt, họng khô, ngủ ít, rêu lưỡi vàng hoặc đôi khi trắng.

Thực hiện bài thuốc Đông y điều trị tăng huyết áp thể âm hư dương xung bao gồm các loại dược liệu chi tử, câu đằng, ngưu tất, xa tiền tử, mộc thông và sài hồ mỗi vị 12g, trạch thảo, đương qui, xuyên khung, thiên ma và bạch thược mỗi vị 8g, tang ký sinh 16g.

3.2. Tăng huyết áp thể can thận âm hư

Người cao tuổi và người có bệnh lý xơ cứng mạch máu thường là những bệnh nhân mắc tăng huyết áp thể can thận âm hư. Các biểu hiện chính của thể bệnh này bao gồm hoa mắt chóng mặt, nhức đầu, ngủ ít, hay sợ hãi, tê mỏi chân tay, mặt đỏ, lưỡi đỏ, mạch huyền,...

Các loại dược liệu được sử dụng trong bài thuốc Đông y điều trị tăng huyết áp thể can thận âm hư gồm có đan bì và bạch linh mỗi vị 9g, trạch tả, kỷ tử và cúc hoa mỗi vị 10g, bạch thược, tang ký sinh, qui đầu, ngưu tất và hoài sơn mỗi vị 12g, mẫu lệ 20g và thục địa 24g.3.3.

Điều trị tăng huyết áp thể tâm tì hư

Tăng huyết áp thể tâm tỳ hư hay gặp ở người bệnh có mắc kèm các bệnh lý đường tiêu hóa. Biểu hiện chính của thể bệnh này là hoa mắt, choáng đầu, mặt trắng, lưỡi nhạt và mạch huyền.

Các vị thuốc gồm sinh khương 5g, mộc hương 6g, phục thần, táo nhân, hồng hoa và viễn trí mỗi vị 8g, bạch truật, qui đầu, long nhãn và hoàng kỳ mỗi vị 12g, đẳng sâm 16g và thụ địa 20g là những nguyên liệu để thực hiện bài thuốc Đông y điều trị tăng huyết áp thể tâm tì hư.

3.4. Điều trị tăng huyết áp thể đàm thấp

Thể đàm thấp trong tăng huyết áp là thể bệnh chủ yếu gặp ở những bệnh nhân có thể trạng mập, béo phì, hoặc có cholesterol máu cao. Các biểu hiện chủ yếu của thể bệnh này kể đến gồm thể trạng mập, tức ngực, ăn ngủ kém, miệng rêu trắng, mạch huyền,...

Bài thuốc Đông y điều trị thể bệnh này gồm có các vị cam thảo 6g, bán hạ và thiên ma mỗi vị 8g, bạch truật, hồng hoa, tang ký sinh, câu đằng, mao căn, tỳ giải, thảo quyết minh và bạch linh mỗi vị 12g, ngưu tất 16g và ý dĩ 20g.

3.5.Tăng huyết áp thể dương hư

Bài thuốc điều trị tăng huyết áp thể dương hư được thực hiện từ các nguyên liệu bao gồm trạch tả, đan bì và bạch linh mỗi vị 10g, kỷ tử, cúc hoa, quy đầu và bạch thược mỗi vị 12g, hoài sơn và sơn thù mỗi vị 15g, thục địa 30g. Bên cạnh đó, bài thuốc còn có thể cho thêm các vị thuốc như ba kích, ích trí nhân, đỗ trọng,...