Bài thuốc đông y chữa bệnh phụ nữ: Bài thuốc trị bệnh buồng trứng đa nang

Bệnh đa nang buồng trứng là một trong những nguyên nhân gây vô sinh ở nữ giới.

Kinh nguyệt không đều là dấu hiệu thường gặp nhất của người mắc bệnh đa nang buồng trứng, đa số biểu hiện bế kinh liên tục, trước khi bế kinh biểu hiện kinh nguyệt loãng hoặc quá ít.

Hiện tượng kinh nguyệt không đều ở phụ nữ trong độ tuổi sinh sản được biểu hiện như thưa kinh (có kinh dưới 8 lần 1 năm), thiểu kinh (lượng kinh ra ít, ngày thứ 2 thứ 3 chỉ ra nhỏ giọt), kinh nguyệt thất thường, không theo chu kỳ, (tháng có tháng không, đến nhanh, chậm bất thường)...

Dấu hiệu không có thai (có thể chẩn đoán được các nguyên nhân không có thai, trong đó không đậu thai do bẩm sinh là thường thấy nhất).

Dấu hiệu đa mao - tức là cơ thể có nhiều lông, mọc nhiều vào sau thời kỳ dậy thì, chẳng hạn như vùng trên miệng, xung quanh núm vú, đường dọc bụng, xung quanh hậu môn và tứ chi lông mọc tương đối nhiều, thô và đen.

Y học hiện đại thường dùng nội khoa (dùng thuốc) hoặc ngoại khoa (phẫu thuật) để điều trị đa nang buồng trứng. Nội khoa tức là dùng thuốc gây rụng trứng (Comiphene hoặc phối hợp với HCG, diamixung, idiphone, điều trị bằng kích thích tố HMG progesterol…) theo chỉ định của bác sĩ chuyên khoa.

Đối với y học cổ truyền theo các tài liệu và thư tịch không có bệnh danh nào là đa nang buồng trứng. Căn cứ vào triệu chứng và nguyên nhân bệnh lý của đa nang buồng trứng cho thấy bệnh này có liên quan đến thận hư, đàm ẩm và can uất.

Thể thận hư

Triệu chứng thường phát hiện ở thời kỳ dậy thì, tuổi xuất hiện kinh nguyệt bị chậm lại, thậm chí tắt kinh. Thận khí hư suy không thể sinh tinh huyết, gây nên bệnh.

Bài thuốc “Ôn thận hoàn”: Thục địa 16g, sơn thù 16g, ba kích 12g, đương quy 12g, thỏ ty tử 10g, lộc nhung 8g, ích trí nhân 8g, sinh địa 8g, phục thần 8g, sơn dược 8g, viễn chí 8g, tục đoạn 8g, xà sàng tử 8g. Bài thuốc có tác dụng bồi bổ khí huyết, bổ thận từ đó giúp sinh huyết, dưỡng khí. Đây là bài thuốc cổ phương thường dùng chữa phụ nữ bế kinh.

Thể đàm thấp

Triệu chứng: Béo, đôi lúc bị chứng béo phì. Tỳ thận âm hư, đờm thấp trì trệ, vận khí, cơ năng sinh hóa không đủ, kinh nguyệt không đều.

Bài thuốc: Thương truật đạo đàm thang: Thương truật 8g, hương phụ 8g, nam tinh 8g, bán hạ 8g, xuyên khung 12g, thần khúc 8g, hoạt thạch 12g, trần bì 10g, phục linh 12g. Bài thuốc trên có tác dụng trừ đờm, khí huyết được lưu thông.

Thể can uất

Triệu chứng: Thương tổn tình chí bên trong, bên ngoài là do lục dâm chi phối, hoặc khí huyết hưng thịnh, âm dương tương thừa gây ra. Nếu vì thất tình lục dục phân ưu, khiến cho gan khí uất kết lại, sự điều tiết thất thường, khí trì huyết đọng, xung nhâm không thể tương tu, tử cung ra máu, hành kinh không điều hòa.

Bài thuốc: “Điều kinh chủng ngọc thang”: Thục địa 16g, phụ tử 8g, quy thân 12g, ngô thù du 8g, xuyên khung 12g, bạch thược 12g, phục linh 12g, trần bì 8g, diên hồ sách 8g, mẫu đơn bì 10g, can khương 6g, quế chi 4g, ngải diệp 12g. Bài thuốc có tác dụng sơ can, giải uất, khí huyết lưu thông, kinh nguyệt điều hòa.

Lương y Vũ Quốc Trung