Đông y chữa bệnh tăng tiết mồ hôi

Bình thường lượng mồ hôi được bài tiết trung bình 1 - 1,25 l trong 24 giờ. Nếu lao động nặng nhọc và trong môi trường nắng nóng có thể lên tới 2 l. Cơ chế của quá trình sinh lý này là do sự điều tiết của hệ thần kinh đặc biệt là hệ thần kinh thực vật dưới ảnh hưởng của vỏ đại não. Sự tăng tiết mồ hôi quá mức là do sự điều tiết bị rối loạn - hoạt động của hệ thần kinh thực vật  bị kích thích, những xúc cảm  lo âu, căng thẳng tâm lý làm mồ hôi ra nhiều ngay cả trong điều kiện bình thường, gây khó khăn trong sinh hoạt, công tác.

Y học cổ truyền xếp bệnh này thuộc phạm vi chứng “tự hãn”, “đạo hãn” nghĩa là mồ hôi tự ra ngay cả trong trạng thái bình thường, kể cả khi đang ngủ. Các chứng “thương phong”, “phong ôn” đều có chứng trạng tự ra mồ hôi, nhưng nói chung tự ra mồ hôi phần nhiều chỉ “nội thương tạp chứng”. Nguyên nhân chủ yếu do vệ khí không bền, tân dịch bài tiết ra ngoài, trường hợp mồ hôi ra nhiều làm cơ thể ớn lạnh, mỏi mệt. Để chữa trị bệnh này Đông y thường chú trọng vào ích khí cố biểu. Xin giới thiệu một số phương thuốc thường dùng.

- Dùng rau sam (mã xỉ hiện) 100g, ép lấy nước cốt uống, chia 2 lần trong ngày.

- Có thể dùng mẫu lệ phối hợp phèn chua đồng lượng tán bột, ngày uống 8g chia 2 lần, hòa với rượu mà uống. Hoặc dùng kim anh tử 10g, ngũ vị tử 10g, sắc uống chia 2 lần trong ngày.

- Trường hợp cơ thể hư nhược tự ra mồ hôi hoặc ra quá nhiều dùng ngũ vị tử 30g, bá tử  nhân 60g, bạch truật 30g, nhân sâm 30g, mẫu lệ 30g, ma hoàng căn 30g, tán bột trộn đều, dùng cùi của đại táo hoàn viên mỗi lần dùng 4g, 2 lần trong ngày.

- Hoặc có thể dùng ngũ vị tử 6g, đẳng sâm 12g, câu kỳ tử 10g, cẩu tích 10g, sắc uống ngày 1 thang.

- Chữa bệnh tự ra mồ hôi do khí hư mệt mỏi, hơi thở ngắn dùng bạch truật 10g, phòng phong 10g, mẫu lệ 18g, sắc uống ngày 1 thang.

- Nếu âm hư ra nhiều mồ hôi hoặc ra mồ hôi trộm dùng toan táo nhân sao 15g, sinh địa 15g, ngạnh mễ (gạo tẻ) 30g, sắc chia 3 lần uống trong ngày.

- Hoặc dùng tần giao 10g, địa cốt bì 10g, thanh cao 6g, cam thảo 6g. Sắc uống ngày 1 thang.

- Chữa ra mồ hôi trộm dùng thanh cao 15g, mạch môn 10g, đẳng sâm 10g, sinh địa 15g, hoài sơn 15g. Sắc uống ngày 1 thang.

- Trong trường hợp thấp nhiệt ra nhiều mồ hôi, làm hao tổn tân dịch, cơ thể mệt mỏi dùng bài: Liên kiều 4g, tiên thạch hộc 8g, tiên sinh địa 8g, thiên hoa phấn 4g, mạch môn đông 8g, tang diệp 12g, sắc uống ngày 1 thang.

- Có thể dùng tang diệp 300g, mẫu lệ nung 150g. Sắc uống trị bệnh ra mồ hôi nhiều ở lòng bàn tay. Ngày dùng 1 thang, chia 3 lần.

- Trị mồ hôi ra nhiều, không dứt  dùng sơn thù 12g, long cốt 12g, mẫu lệ 8g, bạch thược 12g, hoặc mẫu lệ 12g, ma hoàng căn 8g, hoàng kỳ 12g, phù tiểu mạch 10g. Sắc uống ngày 1 thang.

- Ngoài ra có thể dùng bài Bổ dương thang: Nhân sâm 12g, hoàng kỳ 12g, bạch truật 12g, cam thảo 6g, ngũ vị tử 6g.

- Hoặc dùng bài ích âm thang giúp tăng cường tác dụng dưỡng âm thanh nhiệt chữa chứng ra mồ hôi trộm gồm sinh địa 12g, sơn thù 12g, đan bì 12g, bạch thược 12g, mạch môn đông 10g, sơn dược 10g, trạch tả 12g, địa cốt bì 10g, liên tử 10g, đăng tâm 10g, ngũ vị tử 6g. Sắc uống ngày một thang chia 2 - 3 lần.

Theo Sức khoẻ và đời sống