LUẬN ÁN TIẾN SĨ: Nghiên cứu một số cơ sở khoa học nhằm phát triển cây Ba Kích (Morinda officinalis How) tại tỉnh Bắc Giang.

Tiêu đề: Nghiên cứu một số cơ sở khoa học nhằm phát triển cây Ba Kích (Morinda officinalis How) tại tỉnh Bắc Giang

Tác giả: Kim Ngọc Quang

Chuyên ngành: Nông - Lâm - Ngư nghiệp

Nguồn phát hành: Viện Khoa học Lâm nghiệp Việt Nam, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn

Sơ lược:

THÔNG TIN LUẬN ÁN TIẾN SĨ

Tên luận án: Nghiên cứu một số cơ sở khoa học nhằm phát triển cây Ba Kích (Morinda officinalis How) tại tỉnh Bắc Giang.

(Research on some scientific bases to develop Morinda officinalis How in Bac Giang province)

Chuyên ngành: Lâm sinh             Mã số: 9 62 02 05

Họ và tên nghiên cứu sinh: Kim Ngọc Quang

Họ và tên cán bộ hướng dẫn: GS.TS. Võ Đại Hải; PGS.TS. Trần Văn Ơn.

Cơ sở đào tạo: Viện Khoa học Lâm nghiệp Việt Nam

TÓM TẮT NHỮNG KẾT LUẬN MỚI CỦA LUẬN ÁN

1. Nghiên cứu về hình thái cây Ba Kích thu tại 5 tỉnh phía Bắc (Quảng Ninh, Bắc Giang, Vĩnh Phúc, Phú Thọ, Thái Nguyên) cho thấy có sự đa dạng cao về hình thái. 26 mẫu Ba kích thu tại 5 tỉnh trên được phân loại thành 11 giống từ BK1 đến BK11, gồm 2 nhóm cụ thể như sau: 1) Nhóm 1: Thân non xanh, ngọn tím (gồm các giống đại diện từ BK1 đến BK6), nhóm này có 6 nhóm phụ. 2) Nhóm 2: Thân non xanh, ngọn xanh (gồm các mẫu giống đại diện từ BK7 đến BK11), nhóm này có 5 nhóm phụ.

2. Xây dựng được cây đa dạng hình thái của các mẫu giống trong loài Morinda officinalis How. Cây phân loại cho thấy trình tự vùng ITS-rADN của 11 mẫu giống Ba kích chia thành 2 nhóm chính cụ thể như sau: Nhóm 1: Chỉ gồm trình tự vùng ITS-rADN của mẫu giống BK2. Nhóm 2: Gồm trình tự vùng ITS-rADN của 10 mẫu giống còn lại được chia thành 2 nhóm nhỏ, trong đó nhóm 2.1 chỉ có mẫu giống BK9 còn 9 mẫu giống thuộc nhóm 2.2 là BK5, BK6, BK7, BK8,  BK4, BK1, BK3, BK10 và BK11.

3. Giống Ba kích thích hợp cho Bắc Giang là BK11 (xuất xứ Lục Nam). Ba kích có thể trồng ở đất trống, dưới tán cây Vải hoặc rừng tự nhiên ở độ tàn che 0,2 - 0,3.

4. Hạt Ba kích nảy mầm tốt nhất khi ngâm trong dung dịch Gyberellin (GA3) 100 ppm 8 giờ. Sau thu hái, sơ chế nên gieo hạt ngay cho tỷ lệ nảy mầm đạt cao nhất. Trường hợp chưa gieo ngay có thể phơi hạt 2-3 ngày trong nắng nhẹ, đựng trong túi giấy xi măng và bảo quản trong ngăn mát tủ lạnh, nhiệt độ bảo quản 3 - 5⁰C. Thời gian bảo quản không nên quá 6 tháng.

5. Sử dụng hom giữa và xử lý ra rễ bằng IBA nồng độ 1.000-1.500ppm cho hiệu quả tốt nhất. Thời vụ thích hợp là vụ Đông (tháng 11 - 12).

6. Nghiên cứu kỹ thuật bón phân:  Phân bón thích hợp với trồng Ba kích là: Bón lót (1kg phân chuồng + 0,05kg phân hỗn hợp + 0,1kg phân vi sinh)/cây, bón thúc năm 1 (0,05kg phân hỗn hợp + 0,1 kg phân vi sinh)/gốc; Bón thúc năm 2 hai lần, lần 1 (0,5kg phân chuồng hoai + 0,05 kg phân hỗn hợp + 0,1kg phân vi sinh)/cây; Bón thúc năm 3 hai lần, mỗi lần (0,05 kg phân hỗn hợp + 0,1kg phân vi sinh)/cây).

7. Đề xuất được các biện pháp kỹ thuật nhân giống và trồng cây Ba Kích có năng suất và chất lượng cao tại tỉnh Bắc Giang. 

SUMMARY OF NEW FINDINGS OF THE THESIS

1. Research on morphology of Morinda officinalis How in 5 Northern provinces (Quang Ninh, Bac Giang, Vinh Phuc, Phu Tho, Thai Nguyen) shows that there is a high diversity in morphology. The 26 samples of Morinda officinalis How in the above 5 provinces are classified into 11 varieties from BK1 to BK11, including 2 specific groups as follows: 1) Group 1: Young green body, purple tops (including representative varieties from BK1 to BK6), this group has 6 subgroups. 2) Group 2: Young green stems, green tops (including representative samples from BK7 to BK11), this group has 5 subgroups.

2. Developing diverse morphological plants of the varieties in Morinda officinalis How species. The plant as classified shows the ITS-rADN region sequence of 11 Morinda officinalis How varieties divided into 2 main groups as follows: Group 1: Only includes the ITS-rADN region sequence of the seed sample BK2. Group 2: Including the ITS-rADN region sequence of the remaining 10 varieties divided into 2 groups, of which group 2.1 has only sample BK9 and 9 varieties of group 2.2 are BK5, BK6, BK7, BK8, BK4. BK1, BK3, BK10 and BK11.

3. The varieties of Morinda officinalis How suitable for Bac Giang is BK11 (origin in Luc Nam). Morinda officinalis How can be planted in bare land, under the canopy of lychee trees or natural forests at canopy of 0.2 - 0.3.

4. The best germination of Morinda officinalis How seeds is when soaked in 100 ppm for 8 hours in Gyberellin (GA3) solution. After harvesting, preliminary processing should immediately sow seeds for the highest germination rate. In case of not sowing right away, seeds can be dried for 2-3 days in light sunlight, stored in a cement-paper bag and stored in a refrigerator cooler, at a storage temperature of 3 - 5⁰C. The storage period should not exceed 6 months.

5. Using middle cuttings and rooting treatment with IBA concentration of 1.000-1.500ppm for the best effect. The appropriate season is Winter season (November - December).

6. Research on fertilizer techniques: Fertilizers suitable for planting Morinda officinalis How are: Basal fertilization (1kg of manure + 0.05kg of mixed fertilizer + 0.1kg of microbiological fertilizer)/tree, fertilizer for year 1 (0,05 kg of mixed fertilizer + 0.1 kg of microbiological fertilizer)/root; Fertilize the second year twice, the first time (0.5 kg of decomposed manure + 0.05 kg of mixed manure + 0.1 kg of microbiological fertilizer)/tree; Fertilize the third year twice, each time (0.05 kg of mixed fertilizer + 0.1 kg of microbiological fertilizer)/plant).

7. Proposing technical measures to propagate and plant high-yield and high-quality Morinda officinalis How in Bac Giang province.

Thông tin chi tiết vị thuốc ba kích: Vị thuốc Ba kích (Rễ phơi hay sấy khô - Radix Morindae Officinalis, được gọi là Ba kích, Ba kích thiên.)