Táo rừng, mận rừng, bút mèo, vang trầm (Rhamnus crenatus Sieb và Zucc. var. camhadianus Tard)
Công dụng và tác dụng được ghi nhận của Táo rừng là Chữa hắc lào, Chữa lở ngứa, chữa lang ben. Hiện có rất ít thông tin về cây thuốc này chúng tôi sẽ tiếp tục cập nhập thêm ở các bài viết sau.
Cây Táo Rừng còn gọi là mận rừng, bút mèo, vang trầm.
Tên khoa học: Rhamnus crenatus Sieb và Zucc. var. camhadianus Tard. Thuộc họ Táo ta Khamnaceae.
A. Mô tả cây
Cây nhỏ cao 1 đến 8m. Cành mềm nhẵn. Lá mọc so le, hình trứng, đáy lá thuôn, đầu lá hơi nhọn, gân lá nổi rõ ở mặt dưới, mép lá hơi có răng cưa, trông giống lá táo ăn. Hoa nhỏ, lưỡng tính, màu trắng vàng, mọc thành chùm tán ở kẽ lá. Quả như quả táo ta nhưng nhỏ hơn và dẹt hơn. Mùa hoa quả từ tháng 5 – 7.
B. Phân bố, thu hái và chế biến
Cây mọc hoang dại ở những vùng đồi núi nơi dãi nắng hay ven rừng. Người ta dùng lá và rễ. Rễ đào về rửa sạch đất, bóc lấy vỏ, thái nhỏ phơi hay sấy khô. Lá thường dùng tươi.
C. Thành phần hóa học
Trong rễ và lá có những chất cho phản ứng dương tính với những thuốc thử ancaloit, flavonozit và saponin (Vũ Ngọc Lộ, Lê Đức Trường - 1970).
D. Công dụng và liều dùng
Chữa hắc lào: Vỏ rễ khô giã nát ngâm với rượu 40% với tỷ lệ 1 rễ, 3 rượu, hoặc với dấm tỷ lệ 1 vỏ rễ 2 dấm. Bôi lên nơi hắc lào đã rửa sạch. Thuốc này có thể dùng chữa lang ben cũng có một số kết quả.
Chữa lở ngứa: Lá táo rừng tươi nấu nước tắm. Ngày một lần, liên tục trong 5 ngày.
Chú thích
Có tác giả trước đã xác định tên cây này là Zizyphus rugosa, nhưng tên Rhamnus crenatus chính xác hơn.
(Theo Những cây thuốc và vị thuốc Việt Nam – GS. Đỗ Tất Lợi)
