Nghiên cứu cây Bảy Lá Một Hoa (Paris polyphylla var. chinensis Smith.) trong hỗ trợ điều trị ung thư vú

1. Tổng quan về tình hình ung thư vú tại Việt Nam

Trong vòng 15 năm qua, ung thư vú đã trở thành căn bệnh phổ biến nhất ở phụ nữ Việt Nam, vượt qua ung thư cổ tử cung. Đây là một loại ung thư có tỷ lệ gia tăng nhanh chóng, đặt ra thách thức lớn về chi phí điều trị và hiệu quả điều trị. Tác dụng phụ của các loại thuốc trị ung thư hiện tại cũng gây ra những hậu quả nghiêm trọng. Việc nghiên cứu các phương pháp điều trị mới, đặc biệt là thuốc có nguồn gốc tự nhiên, đang ngày càng nhận được sự quan tâm lớn từ cộng đồng khoa học. Tuy nhiên, các nghiên cứu về tác dụng của cây thuốc tại Việt Nam vẫn còn hạn chế.

2. Tác dụng và nghiên cứu cây Bảy Lá Một Hoa

Cây Bảy lá một hoa (Paris polyphylla var. chinensis Smith.), còn gọi là Thất diệp nhất chi hoa, là một loại dược liệu được sử dụng phổ biến trong dân gian để điều trị các bệnh như viêm não, viêm phổi, lao màng não, hen suyễn, viêm mủ da và các bệnh khác. Trong những năm gần đây, các nghiên cứu khoa học đã chỉ ra rằng cây Bảy lá một hoa có khả năng chống ung thư, đặc biệt là ung thư vú. Ngoài ra, cây còn có tác dụng hạ sốt, giảm đau, kháng khuẩn, kháng vi sinh vật, và cầm máu.

Nhằm phát triển sản phẩm từ cây Bảy lá một hoa để hỗ trợ điều trị ung thư vú, Viện Dược liệu phối hợp với PGS.TS. Đỗ Thị Hà đã thực hiện đề tài nghiên cứu cây Bảy lá một hoa trồng tại Lào Cai. Mục tiêu của đề tài là:

• Phân lập và thiết lập các chất chuẩn dược điển Việt Nam từ cây Bảy lá một hoa.
• Xây dựng quy trình chiết xuất và bào chế cao khô định chuẩn.
• Đánh giá tác dụng chống ung thư vú của các hợp chất tinh khiết và cao khô định chuẩn (in vitro và in vivo).
• Xác định độc tính cấp và xây dựng tiêu chuẩn cơ sở của dược liệu.

3. Thành phần hóa học của Bảy Lá Một Hoa

Thành phần hóa học chính của Paris polyphylla bao gồm saponin, anthraquinon, flavonoid, sterol, polyacetylen, và các hợp chất phenolic. Đặc biệt, saponin là thành phần được quan tâm nhiều nhất vì khả năng chống ung thư và kháng khối u, đặc biệt trong điều trị ung thư vú, phổi, gan, xương, máu, dạ dày, và cổ tử cung. Ngoài tác dụng chống ung thư, cây Bảy lá một hoa còn có tác dụng chống oxy hóa, kháng nấm, bảo vệ dạ dày, và hạ sốt.

4. Quy trình chiết xuất và bào chế

Những nghiên cứu gần đây đã tập trung vào việc xây dựng quy trình chiết xuất và bào chế cao giàu saponin từ các loài Paris polyphylla. Đề tài này đã tiến hành tổng hợp dữ liệu thực vật, hóa học và dược lý của cây Bảy lá một hoa, từ đó phát triển quy trình chiết xuất và bào chế cao khô định chuẩn.

5. Kết quả nghiên cứu

Kết quả nghiên cứu cho thấy cây Bảy lá một hoa là dược liệu tiềm năng trong điều trị ung thư vú. Hai hợp chất quan trọng được phân lập và có hàm lượng lớn, ổn định từ cây Bảy lá một hoa thu thập tại Việt Nam đã được thiết lập làm nguyên liệu cho các nghiên cứu tiếp theo. Ngoài ra, nhóm nghiên cứu đã điều chế thêm chất chuẩn Paris saponin II từ phần trên mặt đất của cây để phục vụ kiểm nghiệm chất lượng.

6. Hướng phát triển

Do thời gian nghiên cứu còn hạn chế, nhóm tác giả đề xuất tiếp tục nghiên cứu sâu về cây Bảy lá một hoa, tập trung vào việc nghiên cứu mức độ tích lũy hoạt chất, chất lượng dược liệu ở các vùng khí hậu khác nhau, và nghiên cứu độc tính bán trường diễn, độc tính trên sinh sản. Mở rộng nghiên cứu tác dụng trên các dòng ung thư khác, đặc biệt là ung thư phổi tế bào không nhỏ, cũng là một trong những mục tiêu dài hạn.

7. Kết luận

Nghiên cứu về cây Bảy lá một hoa đã mở ra hướng phát triển sản phẩm dược liệu hỗ trợ điều trị ung thư, đặc biệt là ung thư vú. Với tiềm năng lớn từ các hợp chất saponin và các thành phần khác, Bảy lá một hoa không chỉ có giá trị y học mà còn là dược liệu tiềm năng có thể phát triển thành các sản phẩm chăm sóc sức khỏe trong tương lai.