Nghiên cứu bệnh bạc lá trên cây hoa cúc (Chrysanthemum indicum L.) và phương pháp kiểm soát

Tác giả: Adolf, K. M. & Ali, M. K.
Tạp chí: International Journal of Agricultural Technology
Số xuất bản: 19(3), 2023
Trang: 877-898

1. Giới thiệu về cây hoa cúc và bệnh bạc lá

Cây hoa cúc (Chrysanthemum indicum L.) là một loại cây cảnh được ưa chuộng, không chỉ trong nước mà còn xuất khẩu trên toàn cầu. Tuy nhiên, sản xuất hoa cúc đang đối mặt với nhiều thách thức lớn do sự phát triển của các bệnh thực vật, trong đó bệnh đốm lá và bệnh bạc lá là những bệnh quan trọng, có tác động tiêu cực đến năng suất và chất lượng hoa. Bệnh bạc lá đặc biệt ảnh hưởng nghiêm trọng đến cây hoa cúc trồng trong điều kiện nhà kính, nơi môi trường khép kín và biến đổi khí hậu có thể làm gia tăng sự bùng phát của bệnh.

2. Khảo sát bệnh bạc lá tại các khu vực nghiên cứu

Nghiên cứu được tiến hành tại ba vùng ở Ai Cập bao gồm:

• Heliopolis (HelCa)
• Darwa (MGQa)
• Ezbat AlAhaly (MGQa)

Tại đây, các triệu chứng chính của bệnh bạc lá được phát hiện trên cây hoa cúc bao gồm đốm nâu trên lá, vết bạc, và thối hoa. Tỷ lệ mắc bệnh dao động đáng kể giữa các vùng, với Heliopolis ghi nhận tỷ lệ cao nhất là 87,15%, tiếp theo là Darwa với 61,44%, và thấp nhất tại Ezbat AlAhaly với 38,72%.

3. Phân lập nấm và xác định nguyên nhân gây bệnh

Tổng cộng có 97 chủng nấm thuộc giống Alternaria spp. đã được phân lập từ các cây hoa cúc bị nhiễm bệnh. Nấm Alternaria là tác nhân chính gây ra bệnh bạc lá. Thí nghiệm kiểm tra khả năng gây bệnh trong ống nghiệm bằng cách sử dụng kỹ thuật nhỏ giọt đã xác nhận rằng 19,6% trong số các chủng phân lập có độc lực cao. Đặc biệt, chủng Alternaria alternata được phát hiện là nguyên nhân chính gây bệnh bạc lá tại các vùng khảo sát.

Để đảm bảo tính chính xác, việc nhận dạng phân tử của các chủng gây bệnh phổ biến được thực hiện bằng kỹ thuật rDNA ITS (Internal Transcribed Spacer), qua đó, chủng Alternaria alternata MGQa-FYhd2(1-3) được xác nhận là có khả năng gây bệnh cao nhất.

4. Thử nghiệm các dịch chiết thực vật và tác nhân sinh học

Nhóm nghiên cứu đã thử nghiệm 10 loại dịch chiết thực vật khác nhau, được chiết xuất bằng methanol, nhằm kiểm tra khả năng ức chế nấm gây bệnh. Kết quả cho thấy dịch chiết từ clude có hiệu quả tốt nhất, với giá trị EC50 (nồng độ ức chế 50%) là 502,4 ppm và EC90 (nồng độ ức chế 90%) là 281,6 ppm. Trong khi đó, dịch chiết từ cinnamon (quế) có giá trị EC50 là 1969,2 ppm và EC90 là 10356,1 ppm, cho thấy khả năng ức chế kém hơn.

Ngoài dịch chiết thực vật, nhóm nghiên cứu cũng thử nghiệm các tác nhân sinh học trong việc kiểm soát nấm gây bệnh. Kết quả cho thấy:

• Trichoderma harzianum là tác nhân có hiệu quả cao nhất, ức chế sự phát triển của nấm Alternaria alternata lên đến 71,39%.
• Bacillus subtilis cũng cho thấy tác dụng tích cực với mức ức chế 69,41%.

5. Kết luận và ứng dụng thực tiễn

Nghiên cứu đã chứng minh rằng các dịch chiết thực vật và tác nhân sinh học có thể là những thành phần tiềm năng trong chương trình kiểm soát tổng hợp bệnh bạc lá trên cây hoa cúc. Đặc biệt, dịch chiết từ clude và quế, cùng với các tác nhân sinh học như Trichoderma harzianum và Bacillus subtilis, cho thấy khả năng ức chế sự phát triển của nấm gây bệnh Alternaria alternata, giúp giảm thiểu tác động của bệnh bạc lá.

Việc ứng dụng các biện pháp kiểm soát sinh học và thảo dược không chỉ giúp kiểm soát hiệu quả bệnh bạc lá mà còn thân thiện với môi trường, phù hợp với xu hướng canh tác nông nghiệp bền vững. Nghiên cứu này cung cấp cơ sở khoa học quan trọng cho việc phát triển các biện pháp phòng trừ bệnh hại cây hoa cúc, góp phần nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm trong ngành trồng trọt hoa cảnh.