Thỏ Ty Tử (Semen Cuscutae): Vị Thuốc Bổ Can Thận và Cường Tráng Hiệu Quả
Thỏ Ty Tử, hay Semen Cuscutae, là vị thuốc Đông y có vị ngọt, cay và tính bình, quy kinh can và thận. Chứa hoạt chất vitamin A, glycosides, và cholesterol, Thỏ Ty Tử giúp bổ can thận, ích tinh tủy, mạnh gân cốt. Liều dùng 9-15g, chủ trị thận hư, liệt dương, đau lưng, tiểu tiện nhiều, đại tiện lỏng và đẻ non. Tránh dùng cho người thận hỏa, dễ cường dương, bí đại tiện.
Vị thuốc Thỏ Ty Tử (Semen Cuscutae)
Vị thuốc: Thỏ Ty Tử
Tên khác: Thiện bích thảo, Thố ti tử, Hoàng la tử, Đậu hình tử, Hoàng cương tử
Tên Latin: Semen Cuscutae
Tên Pinyin: Tusizi
Tên tiếng Hoa: 菟丝子
Xuất xứ: Bản Kinh
Tính vị: Vị ngọt, cay, tính bình
Quy kinh: Vào kinh can, thận
Hoạt chất: Vitamin A, glycosides, cholesterol, campesterol
Dược năng: Bổ Can Thận, ích tinh tuỷ, mạnh gân cốt. Làm thuốc cường tráng, thu liễm
Liều Dùng: 9 - 15g
Chủ trị:
Thận hư tính lạnh, liệt dương, di tinh, lưng gối đau nhức, tiểu tiện nhiều, đại tiện lỏng, đẻ non.
- Thận kém biểu hiện như bất lực, mộng tinh, xuất tinh sớm, đau lưng dưới hoặc khí hư ra nhiều: Dùng Thỏ ty tử với Đỗ trọng, Sơn dược và Câu kỷ điều trị đau lưng dưới hoặc khí hư. Dùng Thỏ ty tử với Ngũ vị tử, Xà sàng tử, Sa uyển tử và Nữ trinh tử để điều trị bất lực (liệt dương).
- Tiêu chảy do tỳ kém: Dùng Thỏ ty tử với Đảng sâm, Bạch truật và Sơn dược.
Kiêng kỵ:
Thận hoả, dễ cường dương, bí đại tiện không nên dùng
Cây Tơ hồng Nhật, Tơ hồng lớn - Cuscuta japonica Choisy, thuộc họ Tơ hồng - Cuscutaceae.
Mô tả: Dây leo hằng năm, toàn ký sinh không có diệp lục, màu vàng hay màu tía hồng, thân to 2mm, không lá, có vòi hút nhựa của cây chủ. Hoa màu trắng hay hồng nhạt hợp thành chùm ngắn trên cuống rất ngắn; đài có 4 tai tròn, không lông, tràng cao 3-4,5mm, thuỳ hình tam giác, nhị 5, gắn ở miệng ống tràng; bầu 1 vòi nhuỵ. Quả nang cao 4-5mm, hạt 1-2.
Bộ phận dùng: Hạt - Semen Cuscutae Japonicae, thường gọi là Đại thỏ ty tử.
Nơi sống và thu hái: Loài của Trung Quốc, Việt Nam, Triều Tiên, Nhật Bản. Cũng thường mọc trên các loài cây bụi. Thu hái quả chín vào mùa thu, phơi khô, đập lấy hạt.
Tính vị, tác dụng: Vị cay, ngọt, đắng, tính bình; có tác dụng bổ dưỡng can thận, ích tinh minh mục, an thai.
Công dụng, chỉ định và phối hợp: Cũng dùng như Thỏ ty tử để chữa can thận hư, lưng gối đau mỏi, di tinh, mắt mờ, đái đục, tiểu tiện dắt buốt, phụ nữ có thai đẻ non; thai động không yên. Liều dùng 6-12g.
