Tham Vấn Xây Dựng Mẫu 'Phương Án Nuôi, Trồng, Phát Triển, Thu Hoạch Cây Dược Liệu Trong Rừng'

Phó Cục trưởng Cục Lâm nghiệp, ông Đoàn Hoài Nam, đã phát biểu khai mạc, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc xây dựng các phương án nhằm bảo vệ và khai thác bền vững nguồn tài nguyên dược liệu trong rừng.

Ý Nghĩa Của Mẫu “Phương Án Nuôi, Trồng Phát Triển, Thu Hoạch Cây Dược Liệu Trong Rừng”

Mẫu phương án này là một nội dung nằm trong dự thảo Nghị định về nuôi, trồng, phát triển và thu hoạch cây dược liệu trong rừng, mà Cục Lâm nghiệp đang tham mưu cho Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn xây dựng. Hệ sinh thái rừng của Việt Nam là nơi sinh sống của hơn 5.000 loài cây dược liệu, trong đó có nhiều loài có giá trị kinh tế cao. Tuy nhiên, việc khai thác bền vững và phát triển các loài cây này vẫn còn gặp nhiều thách thức.

Theo kết quả điều tra của Viện Dược liệu (2016), Việt Nam hiện ghi nhận 5.117 loài cây thuốc, trong đó có khoảng 300 loài được khai thác và sử dụng thường xuyên trên thị trường trong và ngoài nước. Tuy nhiên, nguồn cung dược liệu trong nước hiện chỉ đáp ứng được khoảng 20-30% nhu cầu, dẫn đến việc nhập khẩu nguyên liệu từ nước ngoài.

Thách Thức Và Giải Pháp

Luật Lâm nghiệp năm 2017 chỉ quy định việc gây trồng và phát triển cây dược liệu dưới tán rừng phòng hộ và rừng sản xuất theo hình thức sản xuất lâm nông kết hợp. Việc xã hội hóa và thu hút nguồn lực đầu tư để phát triển cây dược liệu trong rừng vẫn gặp nhiều khó khăn do chưa có quy định rõ ràng về việc cho thuê môi trường rừng.

Để tháo gỡ những vướng mắc này, Điều 248 của Luật Đất đai 2024 đã sửa đổi và bổ sung các Điều 53, 54 và 60 của Luật Lâm nghiệp, quy định về nuôi, trồng, phát triển cây dược liệu trong các loại rừng đặc dụng, rừng phòng hộ và rừng sản xuất. Quy định mới này tạo điều kiện thuận lợi hơn cho các chủ rừng trong việc lập phương án nuôi, trồng cây dược liệu trong rừng.

Hướng Tới Phát Triển Bền Vững

Để được phép thực hiện việc nuôi, trồng và thu hoạch cây dược liệu trong rừng, các chủ rừng cần xây dựng phương án chi tiết và trình lên cơ quan có thẩm quyền phê duyệt. Việc thống nhất mẫu phương án sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình thực hiện và quản lý dự án, góp phần phát triển bền vững hệ sinh thái rừng và khai thác hiệu quả nguồn tài nguyên dược liệu.

Với sự hỗ trợ của các tổ chức như WWF và CRD, mẫu phương án này hứa hẹn sẽ trở thành công cụ quan trọng trong việc phát triển bền vững ngành dược liệu gắn với bảo vệ rừng ở Việt Nam.

Ý Tưởng Tham Khảo: Phát Triển Bền Vững Cây Dược Liệu Trong Rừng

Việt Nam với hệ sinh thái rừng phong phú là nơi sinh trưởng của hàng ngàn loài cây dược liệu quý hiếm. Tuy nhiên, việc khai thác và phát triển bền vững nguồn tài nguyên này vẫn đang đối mặt với nhiều thách thức. Để khắc phục những vấn đề này, cần xây dựng các chiến lược và giải pháp tối ưu, nhằm bảo tồn hệ sinh thái rừng và phát triển bền vững cây dược liệu. Dưới đây là một số ý tưởng tham khảo cho việc phát triển cây dược liệu trong rừng:

1. Hoàn Thiện Khung Pháp Lý

Một khung pháp lý vững chắc là nền tảng để phát triển bền vững cây dược liệu trong rừng. Các cơ quan chức năng cần bổ sung quy định chi tiết trong Luật Lâm nghiệp và Luật Đất đai, nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho các hoạt động nuôi, trồng và phát triển cây dược liệu dưới tán rừng phòng hộ, rừng sản xuất và rừng đặc dụng. Đồng thời, việc xây dựng các nghị định và thông tư hướng dẫn chi tiết sẽ giúp các doanh nghiệp và cá nhân dễ dàng hơn trong việc thực hiện dự án.

2. Phát Triển Mô Hình Liên Kết Công - Tư

Hợp tác giữa chính phủ và doanh nghiệp là mô hình phát triển tiềm năng. Chính phủ có thể tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp đầu tư vào việc phát triển cây dược liệu thông qua các chính sách hỗ trợ như miễn giảm thuế, hỗ trợ vay vốn ưu đãi. Mô hình này không chỉ giúp thúc đẩy kinh tế địa phương mà còn bảo tồn và phát triển bền vững nguồn tài nguyên dược liệu.

3. Nghiên Cứu Và Ứng Dụng Công Nghệ

Nghiên cứu và ứng dụng công nghệ cao trong việc phát triển cây dược liệu là hướng đi quan trọng. Các nghiên cứu về giống cây, đặc điểm sinh học và khả năng sinh trưởng của các loài cây dược liệu sẽ giúp tối ưu hóa quá trình nuôi trồng. Đồng thời, công nghệ sinh học như kỹ thuật nuôi cấy mô có thể tăng năng suất và chất lượng cây dược liệu, góp phần đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng của thị trường.

4. Đào Tạo Và Nâng Cao Năng Lực

Đào tạo và nâng cao năng lực cho chủ rừng và cộng đồng địa phương là yếu tố quan trọng để phát triển bền vững cây dược liệu. Các chương trình đào tạo về kỹ thuật nuôi trồng, thu hoạch và bảo quản cây dược liệu sẽ giúp người dân áp dụng các phương pháp tiên tiến, góp phần bảo vệ và khai thác bền vững tài nguyên rừng. Đồng thời, việc nâng cao nhận thức cộng đồng về giá trị của cây dược liệu sẽ tạo ra sự đồng thuận trong việc bảo vệ môi trường.

5. Giám Sát Và Bảo Vệ Môi Trường

Quản lý và giám sát bền vững các dự án phát triển cây dược liệu trong rừng là yếu tố không thể thiếu. Chính phủ cần thiết lập các cơ chế giám sát chặt chẽ để đảm bảo rằng các hoạt động phát triển cây dược liệu không gây tổn hại đến hệ sinh thái rừng. Đồng thời, việc xây dựng các tiêu chí bền vững trong quá trình phát triển cây dược liệu, như sử dụng phân bón hữu cơ và bảo vệ nguồn nước, sẽ giúp duy trì sự ổn định của môi trường.

6. Hỗ Trợ Tài Chính Và Chính Sách

Để thúc đẩy phát triển cây dược liệu trong rừng, chính phủ cần cung cấp các gói tài trợ và hỗ trợ vay vốn ưu đãi cho các dự án có tính chất bền vững. Chính sách ưu đãi về thuế và miễn giảm giấy phép khai thác rừng cũng là cách để thu hút doanh nghiệp đầu tư vào lĩnh vực này. Những chính sách này sẽ tạo điều kiện cho các đơn vị nuôi trồng cây dược liệu mở rộng hoạt động và nâng cao chất lượng sản phẩm.

7. Phát Triển Thị Trường Và Bảo Vệ Giá Trị Cây Dược Liệu

Cuối cùng, việc xây dựng mạng lưới tiêu thụ cho các sản phẩm dược liệu là yếu tố quyết định thành công của dự án. Chính phủ và các doanh nghiệp cần hợp tác phát triển chuỗi cung ứng từ khâu sản xuất đến tiêu thụ, đảm bảo thị trường tiêu thụ ổn định cho các sản phẩm dược liệu. Đồng thời, việc kiểm soát chất lượng nghiêm ngặt sẽ giúp bảo vệ giá trị kinh tế của cây dược liệu, tạo niềm tin cho người tiêu dùng.

Kết Luận

Việc phát triển bền vững cây dược liệu trong rừng không chỉ góp phần bảo vệ môi trường, bảo tồn tài nguyên rừng mà còn thúc đẩy kinh tế địa phương và cải thiện đời sống của người dân. Tuy nhiên, để đạt được điều này, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa chính phủ, doanh nghiệp và cộng đồng, cùng với việc áp dụng các giải pháp bền vững và chính sách hỗ trợ hiệu quả.