Phát hiện loài thực vật mới ở Việt Nam: Cực hiếm và nguy cấp!

Theo nghiên cứu vừa đăng tải trên tạp chí quốc tế chuyên ngành Phytotaxa, loài thực vật mới được công bố có tên khoa học là Beilschmiedia danhkyii có tên Việt Nam “Chắp Danhkyii” thuộc họ thực vật Long Não (Lauraceae).

Họ thực vật Long Não là một trong những họ rất đa dạng về thành phần loài tại Việt Nam, cũng như tại Vườn Quốc gia Vũ Quang, với các giá trị về dược liệu và tinh dầu.

Theo mô tả, loài “Chắp Danhkyii” có một số đặc điểm khác biệt hẳn với những loài thuộc chi “Chắp” Beilschmiedia được ghi nhận và mô tả trước đó với các đặc điểm được ghi nhận: Cây thân gỗ cao 5 - 8 m. Vỏ màu nâu xám. Chồi hình trứng, dài 1-2mm, đỉnh nhọn, có nhiều lông màu sắt. Hoa màu vàng đến vàng lục.

Cành cây có nhiều lông tơ khi còn non, màu sáng, màu nâu xám. Lá gần mọc đối; cuống lá dài 0,6-1,3 cm, có nhiều lông màu sắt khi còn non; phiến lá hình trứng, 8-19,8 × 3,5-10 cm, hình nón mỏng, bề mặt, ngoại trừ gân giữa và gân phụ có lông màu đen, mép nguyên, gốc hình nêm đến nhọn, gân giữa trũng theo hướng trục, nổi rõ ở rìa, gân phụ 12-15 các cặp.

Cụm hoa hình chùy ở nách, dài 2–3 (–5) cm, (3–) 10–15 hoa, các rãnh có nhiều lông màu vàng nâu. Hoa màu vàng đến vàng lục; cuống dài 0,8–3 mm, dày nhiều lông; lá bắc hình trứng dài 1–2 mm, tràng 6, hình trứng đến hình trứng rộng, 2–3,5 × 1–2 mm, đỉnh nhọn, ít lông màu nâu vàng ở cả hai bề mặt.

Nhị 9, 3 vòng, vòng xoắn thứ nhất và thứ hai hướng trong, vòng xoắn thứ ba hướng ngoại, nhị hoa ở vòng xoắn thứ ba với một cặp tuyến ở gốc; bao phấn dài 0,4–0,7 mm. Quả hình bầu dục, dài 5–8 cm, đường kính 2–4 cm, đỉnh tù đến tròn, nhẵn, màu xanh lục đến xanh đậm ở trong màu nâu đỏ; cuống quả dày 0,5–0,6 mm.

Được biết, danh pháp loài Beilschmiedia danhkyii được đặt theo tên của ông Nguyễn Danh Kỳ- Giám đốc Vườn Quốc gia Vũ Quang, một cá nhân rất tâm huyết và đã có những đóng góp to lớn cho công tác nghiên cứu khoa học và bảo tồn đa dạng sinh học tại Vườn quốc gia Vũ Quang trong thời gian qua, cũng như đã hỗ trợ cho nhóm nghiên cứu trong việc thu thập và khám phá loài mới này.

Loài “Chắp danhkyii” với môi trường sống nằm trong diện tích của Vườn Quốc gia Vũ Quang với sinh cảnh rừng nguyên sinh, thường xanh lá rộng phân bố tại độ cao từ 80 đến 170 m so với mực nước biển.

Phạm vi xuất hiện (EOO) là 0,059 km² và diện tích lấp đầy (AOO) là 8 km², dựa trên tiêu chí của Liên minh Bảo tồn thiên nhiên quốc tế IUCN (2021) loài được nhóm nghiên cứu đánh giá và đề xuất mức độ bảo tồn là cực kỳ nguy cấp (CR) C2a (ii).

Họ Lauraceae là một nhóm thực vật có hoa nằm trong bộ Nguyệt quế (Laurales). Họ này chứa khoảng 55 chi và trên 2.000 (có thể nhiều tới 4.000) loài phân bổ rộng khắp thế giới, chủ yếu trong các khu vực nhiệt đới, đặc biệt là ở khu vực Đông Nam Á và Brasil.

Chúng chủ yếu là các loại cây thường xanh thân gỗ hay cây bụi có hương thơm, nhưng chi Sassafras và một hoặc hai chi khác là các loại cây sớm rụng, còn Cassytha (tơ xanh) là chi chứa các loài dây leo sống ký sinh.

Theo kienthuc